Een baan tijdens afstuderen
Laura • 2 mei 2021
Inmiddels werk ik 1 jaar en 5 maanden bij mijn huidige werkgever en hopelijk volgen er nog vele jaren. Twee maanden voordat ik ging afstuderen ben ik in dienst gegaan als junior beleidsadviseur. Voorafgaand aan deze baan heb ik veel contact gehad met het UWV, want hoe gaat dit als je nog aan het afstuderen bent én waren er zaken waar ik rekening mee moest houden. Voor het UWV was deze situatie nieuw, zij hadden dan ook geen kant en klaar antwoord voor mij. In deze blog wil ik hier wat verder ingaan op mijn ervaringen bij het vinden en starten van mijn eerste baan.
Toen ik studeerde viel het woord 'inclusieve samenleving' erg vaak, al heb ik de visie dat sommige inclusie regelingen meer exclusie opleveren dan inclusie. Wanneer is inclusie eigenlijk succesvol? Wie bepaalt dat? En wat kunnen we leren van andermans successen? Maar goed dat zijn vragen die we in deze blog niet direct kunnen beantwoorden. Wel werd het mij pijnlijk duidelijk dat ik aan allerlei regelingen en afspraken moest denken mocht ik een baan vinden.
Gezien het niet 'normaal' was om een baan te zoeken tijdens het afstuderen was er veel onzekerheid over wat de implicaties zouden zijn als ik er eenmaal een gevonden had. Desondanks adviezen om niet te solliciteren, ben ik toch gaan zoeken. Uiteindelijk kreeg ik een arbeidsdeskundige die mij wilde ondersteunen in de zoektocht, iemand die bereid was antwoorden te regelen op al mijn vragen. Al snel viel mijn oog op een aantal vacatures binnen 1 GGz instelling en ik besloot hier dan ook op te solliciteren. En voor ik het wist werd ik uitgenodigd voor een sollicitatie gesprek.
Toen ik trots vertelde over het sollicitatie gesprek hoorde ik dat ik eigenlijk de vacature had moeten insturen en nog wat andere informatie had moeten delen. Ik had geen CV geüpload en geen gebruik gemaakt van bepaalde mogelijkheden. Ook ontstond er lichte paniek, want mogelijk zouden er negatieve gevolgen zijn voor mij als ik deze baan zou krijgen. Na een gesprek met Douwe besloot ik toch lekker naar het sollicitatiegesprek te gaan en het was geweldig. De twee directeuren waar ik het gesprek mee had, waren heel open en gaven mij direct een veilig gevoel. Ik vertelde over mijn sonde en de implicaties daarvan en over het UWV. Ze gaven mij veilig en niet-veroordeeld gevoel en het gesprek ging al snel over mijn toekomstdromen e.d. De wens om voor zulke geweldige mensen te mogen werken vloog de lucht in.
Enthousiast vertelde ik mijn ouders over het gesprek en ik hoopte dan ook op een tweede gesprek. Na een super lange week werd ik eindelijk gebeld, met het fantastische nieuws dat ik op tweede gesprek mocht komen. Mijn blijheid werd door het UWV, onbedoeld, de kop in gedrukt, want wat zouden de gevolgen hiervan zijn? Op dat moment was ik even heel boos op het UWV, altijd ben ik lovend geweest over hen, maar dit viel mij tegen. Ik had het gevoel dat ik gestraft werd omdat ik mijn wens om te werken naleefde. Mijn moeder zei; "Meid, zet al deze woede om in positieve energie en ga ervoor!" (Wat een fantastische tip!!)
Toen kwam eindelijk het verlossende nieuws, ik kreeg de baan! Woehoee en alsof het niet beter kon, Douwe kreeg eerder dezelfde week een telefoontje, ook hij kreeg een baan aangeboden. Na al het papier werk, ging ik vrolijk aan de slag. Het UWV gaf aan dat ze mij niet wilde straffen voor dit succes en gaven aan de Wajong stop te zetten en aan het eind van ieder half jaar te berekenen wat ik te weinig had gekregen. Ik vond het allemaal prima, want ik kon lekker aan de slag. Alleen begon ik al snel een adem in mijn nek te voelen. Ik kreeg telefoontjes van arbeidsdeskundige vanuit het UWV met de vraag op welk termijn ik meer uren kon gaan maken.
Meerdere keren heb ik het plan vertelt dat ik samen met mijn leidinggevende had opgesteld. Zolang ik studeerde zou ik 16 uur in de week werken, na het afstuderen zouden hier 8 uur bij komen. Ondanks mijn uitleg werd er regelmatig gebeld en kon ik het plan weer herhalen. Momenteel werk ik 28 uur per week en belt het UWV gelukkig niet meer zo vaak. Op de jaar evaluatie na eigenlijk niet meer.
Tijdens de jaarevaluatie gaven ze aan blij te zijn met het eindresultaat. Maar wat mij het meest verbaasde is dat ze mij niet hebben gevraagd naar de reden van het succes. Dan had ik vol trots kunnen zeggen; Een van de belangrijkste succesfactoren is dat mijn werkgever mij nooit als 'beperkt' of als 'anders' heeft behandeld. Zij hebben mij gezien als mezelf en mij ontwikkelmogelijkheden geboden. Er is eigenlijk maar 1 voorwaarden; dat zowel werkgever als werknemer bereidt zijn om er een succes van te maken.
Stiekem koester ik de hoop dat de arbeidsdeskundige, als we weer samen mogen komen, naar mijn werkgever komt en daar in gesprek gaat over hun handelswijze en waardoor het tot een succes is gekomen. Ik ben mij super bewust van het feit dat ik een topwerkgever getroffen heb, maar ik ben er heilig van overtuigd dat dit ook voor anderen mensen mogelijk moet zijn.
Afgelopen week tijdens het laatste college van deze periode begon de lecturer over Shared Decision Making. In de zorg kennen we deze term al enkele jaren, met als doel om patiënten/cliënten en diens omgeving te betrekken bij het behandelplan. Als we daadwerkelijk ingaan op de definitie gaat deze zelfs nog verder dan het betrekken, letterlijk betekent dit 'samen beslissen'. Jij als patiënt of betrokken naasten gaat samen met de arts bepalen wat het beste past bij jouw behandelplan. De gedachtegoed achter deze werkwijze vind ik mooi en het brengt mooie kansen met zich mee voor bepaalde patiënten en artsen. Aan de andere kant vraag ik me af; lopen we zo geen risico op het overvragen van patiënten? Een van de belangrijkste kenmerken van Shared Decision Making (SDM) is dat er sprake is van tweerichtingsverkeer, tussen de behandelaar en diens patiënt, als het gaat over het uitwisselen van informatie om te komen tot een geïnformeerd besluitvormingsproces. Maar om een gelijkwaardig uitwisseling te realiseren dienen beide partijen dan niet te beschikken over een basis aan 'gelijkwaardige' informatie? En durft de patiënt zich wel uit te spreken naar de behandelaar? Laat ik mezelf eens confronteren met een vraag aan mezelf; Kan ik voldoen aan dit kenmerk van SDM? Ai, heel eerlijk denk ik dat ik niet kan voldoen aan dit kenmerk. Ik denk dat ik een gemakkelijke gesprekspartner kan zijn naar behandelaren gezien ik inmiddels heb leren spreken in een 'andere' taal. Ook denk ik dat ik niet het beste ben in het maken van verstandige beslissingen -- hmm... dit leest erg dubieus... -- Ik bedoel medisch verstandige beslissingen, zelfs niet als ik alle informatie krijg in de wereld. Dan heb ik toch écht mijn partner nodig (die liever niet besluit voor mij) óf een arts die stevig in zijn schoenen staat en mij een beetje kan inschatten. Een arts met mensenkennis, geloof me, deze artsen bestaan! Daarnaast bedenk ik mij altijd vooraf wat ik ga zeggen en als het dan zover is zeg ik niets?!! Enerzijds doordat ik een bepaald spanningsveld voel als het gaat om machtsverhoudingen én anderzijds omdat mijn brein, zodra het op behandelbesluiten aankomt, direct aan de slag gaat om alles te analyseren, van alles passeert dan de revue. Denk ik dat andere patiënten hieraan kunnen voldoen? Misschien in bepaalde omstandigheden, maar zeker niet in alle omstandigheden. Maar een voorwaarde om dit kenmerk te laten slagen ligt niet enkel bij de patiënt, daar hebben we ook een behandelaar voor nodig. En ook hier durf ik te zeggen dat deze communicatie-strategie niet bij iedere arts past. Van alle artsen die ik tot nu toe heb mogen leren kennen ken ik er nu twee die mij daadwerkelijk wetenschappelijk informatie sturen en/of filmpjes laten zien van een operatie (zodat ik achteraf mijn eigen darm kan zien). Maar ik ken genoeg artsen die mijn manier van communicatie 'ingewikkeld' vinden (zo zeggen ze dat dan netjes, haha), doordat ik eerder 'nee' zeg dan 'ja'. Één blog zoals deze is niet voldoende om een antwoord te kunnen geven op de vraag of Shared Decision Making nu een fantastische ontwikkeling of een utopie is. Uit de praktijk blijkt dat Shared Decision Making succesvol kan zijn, maar het kent grote risico's op overvraging. Als ik naar mezelf kijk zie ik deze risico's op overvraging voornamelijk ontstaan bij complexe beslissingen. De tijd is vaak kort en mijn brein wil in de korte tijd zoveel mogelijk informatie verwerken en kennis vergaren. Mijn partner wil niet 'the bad guy' zijn bij keuzes, want ook hij begrijpt de impact van keuzes die niet altijd prettig zijn. En dan heb je ook nog de artsen die ook gewoon mensen zijn van vlees en bloed, met de beste intenties. Artsen die het bewustzijn hebben dat zij bepaalde kennis nu eenmaal bezitten, maar tegen eigen beter weten in toch met de patiënt samen besluiten om het anders te doen. Ook al bemoei ik mij graag met van alles en niets, soms weet een ander het echt beter dan ik en kan ik het gewoon niet zelf.
Op onze verhuisdag ging ik naar de laatste chirurg uit het lijstje, voorbereidt op de zoveelste afwijzing. Het academische ziekenhuis had al een afspraak ingepland om te bespreken wat we zouden gaan doen, gezien geen enkele chirurg de beoogde operatie wilde uitvoeren. Na zoveel afwijzingen was ik niet eens meer nerveus, inmiddels was ik redelijk verhard door de hoeveelheid afwijzingen. De afspraak verliep verrassend en de chirurg gaf aan bereid te zijn om het plan uit te voeren, mits ik onder behandeling zou komen van het voedingsteam in zijn ziekenhuis. Hiermee gingen we uiteraard akkoord. Tevens wilde hij kijken of het direct na zijn zomervakantie kon plaatsvinden. Tijdens de afspraak legde hij zijn plan uit én vertelde wat ik kon verwachten m.b.t. risico's en complicaties. Enigszins verbaasd ging ik naar ons inmiddels gevulde nieuwe huisje, waar mijn moeder het nieuws vrolijk deelde met mijn partner. Voor mijn familie was het een enorme opluchting en ze keken uit naar het moment dat ik eindelijk weer goed gevoed zou worden. Ik wist nog niet hoe ik mij moest voelen, voornamelijk het gevoel dat er 'opnieuw' iets bij kwam vond ik lastig. Na de ileostoma plaatsing heeft het lang geduurd voordat ik mezelf in de spiegel kon bekijken zonder veroordelingen. Tevens had ik nog een stemmetje in mijn achterhoofd welke bang was voor een afwijzing op termijn. Welke gevoelens ik toen ook had waren volledig onterecht. Deze chirurg staat inmiddels op het lijstje van de meest betrokken behandelaren tot nu toe, waarbij hij net als de academische specialist en de huisarts mij ziet als 'mens'. Door deze houding en zijn enorme intermenselijke capaciteiten heeft hij mij in een snelle periode leren kennen. Dit maakt hem een krachtige partij in de behandeling, gezien ik hem hierdoor vertrouw. Stiekem vraag ik mij af wat hem tot deze behandelaar heeft gevormd, natuurlijk is dat niet mijn plek als 'patiënt'. Bij het conservatorium zeiden we vaak dat een muzikant 'de blues' moet hebben doorleefd om een bepaald niveau van natuurlijke oprechte muzikaliteit te bereiken. Dit was en is voor mijn gevoel niet anders binnen de gezondheidszorg. Zelfs nu de uitkomst totaal anders is dan we met zijn allen hadden gehoopt, blijft hij 'naast' mij staan. Het lijkt wel alsof hij alle aanbevelingen vanuit mijn afstudeeronderzoek heeft gelezen. Vanuit zijn vakgebied is hij in principe allang 'medisch klaar', maar dankzij zijn betrokkenheid heb ik vertrouwen in de toekomst; onduidelijk of niet. "Durf ik inmiddels mijn mond wel open te trekken bij 'klachten'?", vraag je je nu natuurlijk af. Nee, nog niet, maar ik denk dat dit nog wel gaat komen naar mate ik leer dat het 'veilig' is. Oei, dat klinkt wel héél zwaar, maar ik houd me dan ook graag groter dan ik ben ;). Tja de impact van een betrokken chirurg is in deze situatie bizar groot. Hopelijk realiseert hij zich dat hetgeen hij doet waardevol is voor mij als patiënt en ik denk/hoop ook voor andere patiënten. En hopelijk leren collega's en AIOS'en van zijn houding en talent voor het vak.
Steeds vaker zie en hoor ik het voorbij komen, patiënten die geweigerd óf van het kastje naar de muur gestuurd worden, vanwege de complexiteit van de aandoening(en). Dit beperkt zich niet tot zorg in ziekenhuizen, maar vindt ook plaats binnen de GGZ, huisartsenzorg etc. Deze situaties gaan ten koste van hele gezinnen, maar ook ten koste van de zorg/hulpverleners. Toevallig keek ik laatst naar een aflevering van Pointer waarin de casus van Nina werd besproken. Hierin werd gesproken over het hokjes denken in de psychiatrie, waarbij cliënten welke té complex zijn afwijzing ná afwijzing ontvangen. In hun zoektocht naar hulp krijgen zij geen hulp én worden in plaats daarvan van het kastje naar de muur gestuurd. Deze en vergelijkbare situaties zetten mij aan het denken. Wat is de invloed van het gekaderde zorgsysteem in Nederland? Waarom erkennen we allen dat we te maken hebben met een 'zorg-gap', maar luisteren we niet naar de specialistische experts? Hebben we geen visie op cliënten en patiënten die buiten de gebaande paden vallen? Opvallend genoeg houden de meeste patiënten en cliënten die dit overkomt hun mond. Als ik naar mijzelf kijk is dat vanuit de angst om in de toekomst veroordeelt te worden door artsen als 'de lastige patiënt'. Reëel gezien heb je de specialisten nodig om samen met jou de kwaliteit van je leven te borgen. Tegelijkertijd ben op de een of andere manier toch een soort van afhankelijk. Aan de andere kant hebben de specialisten je ook nodig om je goed te behandelen. Maar we praten hier niet over met elkaar én als je dan een arts ontmoet die het wel doet houden we, nou ja ik dan, mijn mond. En wijs ik indirect de specialist zijn intentie af. Nou, zien we hier misschien zomaar een mooie vicieuze cirkel ontstaan? Misschien wel, welke een direct gevolg kan hebben op de behandelrelatie. Afwijzingen in de zorg levert beide partijen uiteindelijk meer leed op, dan dat we daadwerkelijk tot concrete verantwoorde zorg komen.
Goede zorg gaat verder dan alleen zorg van zorgmedewerkers. Je geeft ook zorg aan jezelf, geeft zorg aan anderen en ontvangt zorg vanuit je eigen omgeving. Anderzijds kan het niet ontvangen van goede zorg een enorm beperkend effect hebben.